-
Zetel Antwerpen
Th. Van Rijswijckplaats 7
2000 Antwerpen
T 03 203 44 00
F 03 232 79 37 -
Zetel Kempen
Kleinhoefstraat 6
2440 Geel
T 014 63 95 70
Ondernemingsnummer BE0627 844 475
Mee met ESG
02 mei 2024
1. Wat is ESG?
ESG staat voor Environmental, Social, en Governance. Het is een benadering waarmee je de duurzaamheids- en maatschappelijke impact van bedrijven en organisaties kunt evalueren. ESG is geen Belgische uitvinding maar wordt opgelegd door Europa. Daarom zijn er Europese standaarden opgesteld die het bedrijven makkelijker maken om hierover te rapporteren.
Kort samengevat omvat ESG alles wat een onderneming doet op vlak van milieu, maatschappij en bestuur en hoe de onderneming hierop beoordeeld wordt.
2. Waar komt ESG vandaan?
ESG-principes vinden hun oorsprong in de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen die zijn opgesteld door de Verenigde Naties (VN), bekend als de Sustainable Development Goals (SDG’s). Deze doelen zijn ontworpen om armoede te bestrijden, economische groei te bevorderen en het milieu te beschermen.
Op bedrijfsniveau kunnen ESG-factoren worden gekoppeld aan de SDG’s. De 17 SDG’s zijn vertaald naar 10 ESG-principes die bedrijven richting geven bij het ontwikkelen van een ESG-strategie.
1. Bedrijven moeten meewerken aan het onderschrijven en respecteren van internationale mensenrechten.
2. Bedrijven mogen niet handelen in strijd met internationale mensenrechten.
3. Bedrijven dienen de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandeling te handhaven.
4. Uitbannen van alle vormen van verplichte of gedwongen arbeid.
5. De afschaffing van kinderarbeid.
6. Het uitbannen van discriminatie in arbeid en beroep.
7. Bedrijven moeten voorzorgsmaatregelen voor milieu-uitdagingen steunen.
8. Bedrijven moeten initiatieven nemen om meer verantwoordelijkheid voor het milieu op zich te nemen.
9. Het aanmoedigen van het ontwikkelen en verspreiden van milieuvriendelijke technologie.
10. Ondernemingen moeten alle vormen van corruptie bestrijden, inclusief afpersing en omkoping.
3. Concreet: hoe stel je een goed ESG-beleid op?
Een doeltreffend ESG-beleid vereist dat je actief bekijkt hoe je vanuit jouw dagelijkse werkzaamheden een positieve impact kunt realiseren. Het gaat om concrete acties die bijdragen aan duurzaamheid, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur.
Het vaststellen van meetbare doelen is cruciaal voor een solide ESG-beleid. Deze doelen stellen je in staat om de voortgang en effectiviteit van jouw duurzaamheidsinspanningen te meten en te evalueren. Niet alleen de inhoud van deze doelen is van belang, maar ook de rapportage en de manier waarop resultaten worden gemeten.
4. ESG-rapportage
In een ESG-rapportage deel je zowel kwalitatieve als kwantitatieve gegevens over hoe je bedrijf omgaat met milieu, maatschappij en governance. Wat deze drie pijlers concreet betekenen voor jouw organisatie, lees je in het volgende onderdeel over de rapportage.
Dit betekent dat je helderheid verschaft over de activiteiten van je bedrijf op het gebied van ESG, wat meer inzicht biedt aan investeerders en andere organisaties. Bovendien laat je zien hoe je jouw doelen bereikt en bewijs je dat je ESG-initiatieven serieus zijn, zonder je schuldig te maken aan ‘greenwashing’*.
*Dit begrip verwijst naar bedrijven die zich groener of duurzamer voordoen dan ze werkelijk zijn, waardoor ze hun publiek misleiden.
Het opstellen van een ESG-rapportage kan een uitdaging zijn voor veel bedrijven. ESG-metrics* variëren namelijk afhankelijk van de branche, bedrijfsgrootte en complexiteit. Bovendien spelen wetgeving en rapportagestandaarden een belangrijke rol bij de ESG-rapportage.
* ESG-metrics verwijzen naar de meetbare criteria waarmee de prestaties van een bedrijf of organisatie op het gebied van milieu (Environmental), maatschappij (Social) en governance (Governance) worden geëvalueerd. Deze metrics omvatten verschillende kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren die worden gebruikt om de duurzaamheids- en verantwoordelijkheidspraktijken van een organisatie te meten en te beoordelen. Voorbeelden van ESG-metrics zijn onder andere de CO2-uitstoot van een bedrijf, het aantal werknemers dat onder eerlijke arbeidsomstandigheden werkt, de diversiteit in de samenstelling van de raad van bestuur, de mate van transparantie in financiële verslaglegging
Het opstellen van een ESG-rapportage gebeurt aan de hand van een rapportagestandaard. Er zijn er meerdere waaruit je kan kiezen. De bekendste ESG-rapportagestandaarden zijn:
- Global Reporting Initiative (GRI)
- Sustainability Acounting Standards Board (SASB)
- Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD)
- Carbon Disclosure Project (CDP)
- Integrated Reporting (IR)
- International Sustainability Standards Board (ISSB)
Het is essentieel om zorgvuldig te overwegen welke standaard het meest relevant is voor jouw specifieke sector, bedrijfsmodel en stakeholders.
5. Hoe maak ik een ESG-rapportage?
In een ESG-rapportage wordt gekeken naar bedrijven vanuit drie belangrijke perspectieven: milieu, sociaal en bestuur.
Laten we eens kijken naar wat deze perspectieven betekenen:
A) Milieu (Environmental)
Dit gaat over hoe een bedrijf omgaat met het milieu.
Denk aan:
- Maatregelen tegen klimaatverandering
- Het verminderen van CO2-uitstoot
- Bescherming van de natuur en verbetering van luchtkwaliteit
- Duurzaam gebruik van natuurlijke bronnen
- Afvalbeheer
B) Sociaal (Social)
Dit gaat over hoe een bedrijf omgaat met mensen, zoals:
- Het welzijn van werknemers en veilige werkomgeving
- Diversiteit en inclusie
- Betrokkenheid van werknemers
- Privacybescherming
- Maatschappelijke betrokkenheid
- Mensenrechten en arbeidsnormen
C) Bestuur (Governance)
Dit gaat over hoe een bedrijf of organisatie wordt bestuurd.
Bijvoorbeeld:
- Interne controles
- Beleid en procedures voor leiderschap en bestuursstructuur
- Transparantie in financiële rapportages
- Ethiek in bedrijfspraktijken
- Onafhankelijkheid van bestuurders
- Systemen om corruptie te voorkomen
- Bescherming van klokkenluiders
Door deze aspecten te meten, krijg je een goed beeld van hoe duurzaam en verantwoord een bedrijf is in haar activiteiten.
6. ESG-score
Een ESG-score is een cijfer voor duurzaamheid, dat je kan vergelijken met jouw kredietwaardigheid. Zo laat de score zien hoe goed het bedrijf zijn duurzaamheidsbeloften nakomt, hoe het presteert op deze gebieden en welke risico’s het loopt.
Het maken van ESG-scores is relatief nieuw. Daarom is voorzichtigheid op dit vlak geboden. Zo baseren sommige bedrijven die ESG-scores opmaken zich op informatie die bedrijven zelf geven. En dat kan leiden tot een verschil tussen de score en hoe goed een bedrijf in werkelijkheid is op het vlak van duurzaamheid.
7. En wat is CSRD?
CSRD voluit betekent: Corporate Sustainability Reporting Directive.
De CSRD is een belangrijke stap voor ondernemingen binnen de Europese Unie (EU) om ESG risico’s in kaart te brengen en duurzaamheidsinformatie te verschaffen aan hun stakeholders. CSRD is verplicht voor beursgenoteerde bedrijven in de Europese Unie.
Daarnaast is CSRD is van toepassing op bedrijven die voldoen aan minimaal twee van de volgende drie criteria –“grote ondernemingen”:
- Het bedrijf heeft 250 medewerkers of meer
- Het bedrijf heeft een jaaromzet van meer dan 40 miljoen euro
- Het bedrijf heeft een balanstotaal van meer dan 20 miljoen euro
Tenslotte moeten ondernemingen buiten de Europese Unie onder bepaalde voorwaarden voldoen aan de CSRD. Maar dit valt buiten de scope van deze bijdrage.
Maar ook bedrijven die niet verplicht worden om te rapporteren onder CSRD zullen zich hieraan moeten conformeren.
Dit is een gevolg van het feit dat CSRD aan organisaties vraagt om de impact van hun volledige waardeketen in kaart te brengen. Dit wil zeggen dat ondernemingen niet alleen moeten rapporteren over de eigen duurzaamheidsprestaties, maar ook over die van hun klanten en partners zoals onderaannemers, leveranciers, producenten, ….
Als bijvoorbeeld een partner in de toeleveringsketen grondstoffen of onderdelen koopt in een land waar kinderarbeid aanwezig is, moet die partner aantonen dat zij alle noodzakelijke maatregelen heeft genomen om kinderarbeid te voorkomen en te bestrijden, zoals het monitoren en controleren van leveranciers en het vervangen van leveranciers die niet aan de normen voldoen.
Het is dan ook meer dan aangewezen om CSRD ter harte te nemen, ook wanneer jouw bedrijf daartoe niet wordt verplicht.
8. Vanaf wanneer rapporteren?
De CSRD wordt stapsgewijs ingevoerd tussen 2025 en 2028:
· Beursgenoteerde bedrijven en financiële instellingen met meer dan 500 werknemers
Rapportering in 2025 over boekjaar 2024
· Grote ondernemingen
Rapportering in 2026 over boekjaar 2025
· Beursgenoteerde KMO’s
Rapportering in 2027 over het boekjaar 2026
Opgelet! Als onderneming die rapporteert in 2026 over boekjaar 2025, dien je nu al bezig te zijn met de benchmarking* in het licht van de doelstellingen die jouw onderneming dient te halen.
* Benchmarken is een proces waarbij prestaties, processen, producten of diensten van een organisatie worden vergeleken met die van andere organisaties die als referentiepunten worden gebruikt, ook wel benchmarks genoemd. Het doel van benchmarking is om best practices te identificeren, zwakke punten te ontdekken en verbeteringen aan te brengen om de concurrentiepositie of efficiëntie te verbeteren.