-
Zetel Antwerpen
Th. Van Rijswijckplaats 7
2000 Antwerpen
T 03 203 44 00
F 03 232 79 37 -
Zetel Kempen
Kleinhoefstraat 6
2440 Geel
T 014 63 95 70
Ondernemingsnummer BE0627 844 475
Duurzaamheid, ESG, Bouwrecht
Duurzaamheid en overheidsopdrachten: hoe ESG de toekomst vormt
22 augustus 2024
Duurzaamheid en overheidsopdrachten: De opkomst van ESG (Environmental, Social, and Governance – zie eerdere artikels) heeft een grote impact op hoe bedrijven opereren, en deze veranderingen zullen ook merkbaar zijn in overheidsopdrachten. Maar hoe precies?
Kun je duurzaamheid integreren binnen het huidige wetgevend kader?
Een belangrijke vraag is of de huidige wetten het mogelijk maken om duurzaamheid mee te nemen in overheidsopdrachten. Denk hierbij aan de stappen van de opdrachtbeschrijving tot de gunning en uitvoering.
Het goede nieuws is dat het wettelijk kader hiervoor ruimte biedt. Er zijn verschillende manieren en instrumenten die aanbesteders kunnen gebruiken om duurzame, milieu- en klimaatvriendelijke aankopen te stimuleren, met respect voor sociale normen. Bovendien kunnen deze duurzaamheidsoverwegingen in elke fase van de overheidsopdracht een rol spelen – van de beschrijving van het project tot de selectiecriteria, uitsluitingsgronden en uitvoeringsvoorwaarden.
Wat is een duurzame overheidsopdracht?
Voorbeelden van duurzaamheidsoverwegingen:
- Omschrijving van het voorwerp van de opdracht
De aanbesteder kan duidelijk aangeven dat duurzaamheid centraal staat in de opdracht. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat jouw opdrachtgever milieuvriendelijke materialen of sociale verantwoorde productieprocessen verlangt.
- Technische specificaties
De aanbesteder kan specifieke milieu- en sociale criteria opnemen in de technische eisen van een project of product. Bijvoorbeeld door te vragen om een milieukeurmerk (bv. FSC-boscertificaat) of een sociaal keurmerk (bv. Fairtrade).
- Artikel 7 WOO
Bedrijven moeten aantonen dat ze voldoen aan milieu-, sociale en arbeidswetgeving. Dit biedt een kans om duurzaamheid ook hier mee te nemen.
- Selectiecriteria
Aanbesteders kunnen vragen dat je als bedrijf ervaring hebt met soortgelijke duurzame projecten via referenties.
Daarbij loont het de moeite om bepaalde principes als aannemer vrijwillig na te leven, zoals de CO²-prestatieladder, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Do No Significant Harm.
Wat is de invloed van ESG op toekomstige overheidsopdrachten?
ESG zal in de toekomst een steeds grotere rol spelen in overheidsopdrachten. Ten eerste omdat aanbesteders zelf vaak onderworpen zijn aan ESG-verplichtingen en moeten rapporteren over hun gehele waardeketen, inclusief de bedrijven die hun opdrachten uitvoeren.
Daarnaast laat de huidige wetgeving een koppeling toe tussen de regels voor overheidsopdrachten en de ESG-criteria zoals vastgelegd in de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Dit betekent dat aanbesteders duurzaamheidsoverwegingen en ESG-criteria kunnen integreren in hun gunningsproces. Zo moeten bijvoorbeeld technische specificaties steeds rechtstreeks verband houden met de opdracht.
Er zijn echter nog beperkingen. Zo is het momenteel niet mogelijk om generieke ESG-criteria door de hele overheidsopdracht heen te hanteren. En niet alle ESG-criteria kunnen zomaar worden opgenomen in het gunningstraject.
Toch is het waarschijnlijk dat wanneer de CSRD leidt tot duidelijke en meetbare rapporten, deze een belangrijk toetsingsinstrument kunnen worden voor overheidsopdrachten. Zo kunnen aanbesteders in de toekomst nog beter beoordelen hoe duurzaam bedrijven echt zijn.