-
Zetel Antwerpen
Th. Van Rijswijckplaats 7
2000 Antwerpen
T 03 203 44 00
F 03 232 79 37 -
Zetel Kempen
Kleinhoefstraat 6
2440 Geel
T 014 63 95 70
Ondernemingsnummer BE0627 844 475
Sociaal recht
Wijzigingen inbreuken sociaal strafwetboek
23 september 2024
Het Sociaal Strafwetboek bevat alle inbreuken en strafmaten voor wat betreft overtredingen op het arbeidsrecht of het socialezekerheidsrecht. Met ingang vanaf 1 juli 2024 zijn er enkele belangrijke wijzigingen in het Sociaal Strafwetboek in werking getreden. Deze wijzigingen hebben tot doel de sociale fraude en sociale dumping strenger te bestraffen.
Definitie sociale dumping
Als onderdeel van het beleid tegen sociale fraude en illegale arbeid wordt in boek 1 van het Sociaal strafwetboek een definitie van sociale dumping opgenomen.
Sociale dumping wordt omschreven als een brede waaier aan opzettelijke misbruikpraktijken en de omzeiling van bestaande Europese en/of nationale wetgeving, met inbegrip van wetten en algemeen toepasselijke collectieve overeenkomsten, die oneerlijke concurrentie mogelijk maken door de arbeids- en werkingskosten op illegale wijze te minimaliseren, en resulteren in de schending van de rechten en de uitbuiting van werknemers
Verstrenging sancties niveau 3 en niveau 4
De administratieve en strafrechtelijke sancties in het Sociaal Strafwetboek worden ingedeeld in vier verschillende niveaus van inbreuken. Door de hervorming van het sociaal strafrecht werden de sancties van niveau 3 verdubbeld en werd het maximumbedrag van de boetes voor de inbreuken van niveau 4 verhoogd. De administratieve en strafrechtelijke geldboeten van niveau 1 en 2 blijven daarentegen ongewijzigd.
Inclusief opdeciemen gelden nu volgende geldboeten per sanctieniveau:
| Niveau | Administratieve geldboete | Strafrechtelijke geldboete |
| 1 | € 80 tot € 800 | / |
| 2 | € 200 tot € 2.000 | € 400 tot € 4.000 |
| 3 | € 800 tot € 8.000 | € 1.600 tot € 16.000 |
| 4 | € 2.400 tot €28.000 | € 4.800 tot €56.000 |
Voor een inbreuk van niveau 4 kan de werkgever ook een gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar opgelegd krijgen. Voor heel wat inbreuken worden deze boeten bovendien vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers.
Er worden tevens bepalingen voorzien in verband met de toepasselijkheid van de strafrechtelijke geldboeten op rechtspersonen. Deze bepalingen zijn nodig om het Sociaal Strafwetboek in overeenstemming te brengen met het nieuwe Strafwetboek en zullen samen in werking treden in april 2026.
Verlaging van het sanctieniveau
Voor sommige inbreuken wordt het sanctieniveau verlaagd. Dit is bijvoorbeeld het geval voor :
- het niet opnemen van bepaalde verplichte gegevens in het arbeidsreglement,
- inbreuken in verband met het register van de uitzendkrachten
- inbreuken met betrekking tot openbaarmakingsformaliteiten inzake de feestdagen
Verhoging van het sanctieniveau
Voor andere inbreuken wordt er voorzien in een verhoging van het sanctieniveau. Dit geldt onder meer voor:
- inbreuken met betrekking tot de betaling van het loon of andere vermogensrechtelijke voordelen
- het niet aanduiden van een preventieadviseur psychosociale aspecten of een vertrouwenspersoon in de onderneming
- inbreuken in het kader van de informatieverplichtingen bij een collectief ontslag
- het openbaar misbruiken van de benaming Fonds voor bestaanszekerheid of Sociaal secretariaat.
De wet voorziet daarnaast dat voor bepaalde inbreuken die wetens en willens door de werkgever worden gepleegd het sanctieniveau wordt verhoogd naar niveau 4. Dit is van toepassing voor het niet aangaan van een arbeidsongevallenverzekering, het afleggen door de werkgever, een aangestelde of een lasthebber van onjuiste of onvolledige verklaringen in verband met de tijdelijke werkloosheid van een werknemer, het niet opmaken van een sociale balans en het niet verzenden van bepaalde documenten aan instellingen zoals de RSZ of de bevoegde verzekeraar.
Recidive en verzwarende factor
De wet wijzigt ook de termijn voor herhaling bij strafvervolging of administratieve vervolging van 1 tot 3 jaar.
Bovendien zal het “willens en wetens” plegen van een inbreuk van niveau 4 een verzwarende factor vormen waarmee de rechter of de bevoegde administratie rekening moet houden bij de keuze van de straf.
Bevoegdheden van sociaal inspecteurs
De bevoegdheden van sociaal inspecteurs worden gewijzigd. Zij kunnen bijstand van de politiediensten vragen om toegang te verkrijgen tot arbeidsplaatsen of bewoonde ruimten. Ook de regels en voorwaarden met betrekking tot vaststellingen via beeldmateriaal door middel van een technisch hulpmiddel worden aangepast, onder meer om te verduidelijken dat sociaal inspecteurs foto’s met een smartphone mogen nemen. Daarnaast wordt een artikel aan het Sociaal Strafwetboek toegevoegd dat expliciet voorziet in de onafhankelijkheid van sociaal inspecteurs in de uitoefening van hun opdrachten.
Een artikel op de website van de FOD WASO licht de belangrijkste wijzigingen uitgebreid toe.
Bron: Wet van 15 mei 2024, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 21 juni 2024.
Gerelateerd bouwnieuws
Meer vragen bij dit onderwerp?
-
Ellen Keteleer
-
Dries Luyts